Numen-Fenomen Ayrımı ve Eleştirel Düşünce..

Batı Felsefesinin kullanmayı pek sevdiği kavramlardan birisi, eleştirel düşünce kavramıdır. Akıl yürütme, çözümleme, birleştirme, değerlendirme gibi bilişsel süreçleri ifade eder. Eleştirel düşünmenin, kişisel açıdan en önemli bulduğum yönü, bireyin, tartışmayı safsatadan ayırabilmesine, yargılama yetisinin gücüne, inançlarının biçimlenmesine, yeğlemelerinin ve eylemlerinin doğru ve geçerli olmasına önemli katkıda bulunmasıdır.

Eleştirel düşüncenin adımlarından birisi, görünenler ve görünenlerin gerisindeki “diğer” nedenleri ayırt etmenin kavranabilmesidir. Güncel politik olayları bu gözle değerlendirmek hem çok kolay hem de çok zor. Kolay çünkü güncel politika çoğunlukla görüntüler üzerine inşa edilir. Zor çünkü bir işin çok fazla içinde olduğunuzda, bir süre sonra gerçekte olup biten şeyleri, o olup biten şeylerin neleri gizlemek için sergilendiğinden ayırt etmek aklı bulanıklaştırıyor. Tarih derslerinin efsane klişesi akla gelmelidir "savaşların bir görünür nedenleri vardır, bir de gerisinde yatan gerçek nedenleri".

Günümüz insanı, kendisine sunulmuş olandan, "akılsal bütçesi"nin yettiği kadarını seçip satın alır. Böylece hem zekasına sıklet yüklememiş olur, hem de "iyi vatandaş" olarak sistemle çatışmadan geçinip gider.

Galiba A.B.Dnnin efsane Dış İşleri bakanı Henry Kissenger'a ait bir sözdü: "politikada bir şey tesadüf gibi görünüyorsa, öyle görünmesi istendiği içindir. Demek ki sosyal/siyasal hayatta tesadüf gibi şeyler değil, öyle görünmesi işe gelen "fenomenler" vardır. O görüntünün arkasına bakmak aklın yapabileceği en şahane edimdir.

İnsan toplulukları sorunlarını kendileri üretirler. Normal koşullarda, ürettikleri sorunlara çözümleri de kendileri üretmelidir ancak genellikle böyle olmaz. Çoğunluk sorunun kaynağını kendinde görmediği için, çözümleri de başkalarının getirip kendilerine ikram etmesini beklerler.

Eleştirel düşünceden yoksun topluluklar, düşündüklerini zannettikleri fenomenlerle oyalanırken, yönetenler sınıfı bizim gerçekliğimizi, bize rağmen belirlemeye ve düzenlemeye devam eder..